Τον τελευταίο καιρό (όντως, μα πόσο άργησα;), ασχολήθηκα να δω τη σειρά Καρυωτάκης της ΕΡΤ. Μια αξιόλογη σειρά που σίγουρα πρόσφερε πολλές σκέψεις στον ιππόκαμπό μου.
Δε χρειάζεται νομίζω να επεκταθεί κανείς πλέον, σε ό,τι αφορά την αισιοδοξία που μεταφέρεται σαν οξυγόνο, από τον ποιητή, τον Άνθρωπο Τάκη και τη σύντομη επίγεια ζωή του. Αρκεί ο κάθε «κανείς» από εμάς, να αφιερώσει κομμάτι από το χρόνο του, παρατηρώντας την ατόφια συμπεριφορά, το ειλικρινές «φέρεσθαι» του Κώστα Καρυωτάκη, τον ωμό ρεαλισμό αλλά και την παιδική ευαισθησία που τον χαρακτήριζαν μέχρι τέλους και που αποδεικνύουν με τον πιο απλό και στεντόρειο τρόπο, πως αυτή η ριμάδα η ζωή που ήρθαμε να ζήσουμε, δεν υποτίμησε και δε θα υποτιμήσει κανένα αληθινό αποτύπωμά της.
Ο Καρυωτάκης λοιπόν, με έκανε να καταλάβω πόσο εγκεφαλικά ασθενούντες είναι τελικά, τόσοι και τόσοι άνθρωποι, άλλοι γραφιάδες, άλλοι λογάδες, άλλοι τάχατες εκπαιδευτικοί κι άλλοι δάσκαλοι των παιδιών κάθε γενιάς, οι οποίοι γράφουν και περιγράφουν τον Τάκη ως έναν ακόμη απαισιοδοξούντα. Πόσο λίγο τον άγγιξαν αλήθεια. Πόσο καθόλου τον ένιωσαν.
Η σειρά Καρυωτάκης, με ερμηνείες υψηλές και με παραγωγή που ξεπερνά τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα, δίνει σχετικά εύστοχα και μη επιτηδευμένα, την ευκαιρία να ταξιδέψεις, έστω και για 20 σαρανταπεντάλεπτα, σε μια εποχή άλλη, εκεί όπου η φούστα είχε όριο επιτρεψιμότητας, όπως ακριβώς είχε και η σύφιλη, από την οποία κανένας σώφρων ποιητής και άνθρωπος δε δικαιούτο να πάσχει. Μια εποχή με περιορισμούς και «αξίες» που έκοβαν το οξυγόνο και τα όνειρα, ακόμη και στα πιο σκληρά καρύδια.
Κι όμως. Αυτό που όλοι οι μεγάλοι ονομάζουν «μοίρα», «πεπρωμένο», ο Τάκης και η Μαρία το ένιωσαν στο πετσί της καρδιάς τους. Για όσο κράτησε για τον καθένα τους. Κι άντε μετά να τους νοιάξει, σκέφτομαι, μια δυσλειτουργία του σώματος που οι άνθρωποι ονόμασαν άλλοτε φυματίωση κι άλλοτε σύφιλη, όταν ήδη βίωσαν στιγμές αιωνιότητας και κυρίως όταν κατάφεραν να συλλάβουν το μέγεθος της αξίας τους. Σπουδαίος ο έρωτας του Τάκη και της Μαρίας. Αστραπιαία δυνατός. Διαχρονικά ζωντανός.
Λάτρης της αληθινής Ζωής ήταν ο κοντός, ψηλός Καρυωτάκης. Λάτρης του Έρωτα. Της ωραίας Αθήνας. Της άλλης Πρέβεζας. Λάτρης του μικρού Άρη και του κάθε μικρού παιδιού.
Εγώ πάντως αν ποτέ αναπαράξω παιδί (με χέρια, πόδια και κυρίως με ιππόκαμπο), τον Καρυωτάκη θα τον έχω λάβαρο στην όποια προσπάθεια για παιδεία και ελευθερία. Γιατί ο Τάκης, σκέφτομαι, απέδειξε με τον καλύτερο των τρόπων, πως η Ελευθερία, είναι ό,τι πιο μεγάλο και δύσκολο δόθηκε στον Άνθρωπο. Τόσο μα τόσο δύσκολο, όσο μόνο λίγοι κατάφεραν να την κοιτάξουν κατάματα. Να τη βιώσουν πραγματικά. Σε τούτη ή σε μιαν άλλη ζωή…
ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ, του Κώστα Καρυωτάκη
«Ας υποθέσουμε πως δεν έχουμε φτάσει
στο μαύρο αδιέξοδο, στην άβυσσο του νου.
Ας υποθέσουμε πως ήρθανε τα δάση
μ’ αυτοκρατορικήν εξάρτηση πρωινού
θριάμβου, με πουλιά, με το φως τ’ ουρανού,
και με τον ήλιο όπου θα τα διαπεράσει.
Ας υποθέσουμε πως είμαστε κει πέρα,
σε χώρες άγνωστες, της δύσης, του βορρά,
ενώ πετούμε το παλτό μας στον αέρα,
οι ξένοι βλέπουνε περίεργα, σοβαρά.
Για να μας δεχθεί κάποια λαίδη τρυφερά,
έδιωξε τους υπηρέτες της ολημέρα.
Ας υποθέσουμε πως του καπέλου ο γύρος
άξαφνα εφάρδυνε, μα εστένεψαν, κολλούν,
τα παντελόνια μας και, με του πτερνιστήρος
το πρόσταγμα, χιλιάδες άλογα κινούν.
Πηγαίνουμε — σημαίες στον άνεμο χτυπούν —
ήρωες σταυροφόροι, σωτήρες του Σωτήρος.
Ας υποθέσουμε πως δεν έχουμε φτάσει
από εκατό δρόμους, στα όρια της σιγής,
κι ας τραγουδήσουμε, — το τραγούδι να μοιάσει
νικητήριο σάλπισμα, ξέσπασμα κραυγής —
τους πυρρούς δαίμονες, στα έγκατα της γης,
και, ψηλά, τους ανθρώπους να διασκεδάσει.»
